तुमच्या जमिनीच्या 7/12 उताऱ्यावर या खुणा आहेत का? दुर्लक्ष करू नका, अन्यथा येतील मोठ्या अडचणी!

मुंबई: तुम्ही जमीन खरेदी, विक्री, वाटणी किंवा वारसाहक्काच्या व्यवहारात involved असाल, तर 7/12 उताऱ्यावरील खुणा (सातबारा) ही तुमच्यासाठी खूप मोठा सिग्नल आहे . जमिनीची ओळख, मालकी हक्क, हक्कांतरण, कर्ज, सरकारी बोजे आणि कायदेशीर स्थिती याचा सगळा तपशील सातबाऱ्यावरून स्पष्ट दिसतो. त्यामुळे हे लक्षपूर्वक समजून घेतल्याशिवाय कोणताही व्यवहार करणे जोखमीचे ठरू शकते .

---

H-श्रेणीच्या खुणा – मालक कोण?

• H – मूलभूत खूण, जमिनीचा मालक कोण हे सांगते

• H1, H2, H3… – मालकी बदलाची नोंद, वारसाहक्क, वाटणी किंवा विक्री यांचा तपशील

• या नोंदींमुळे जमीन legally clear आहे का हे समजते

TIP: H1, H2 अशा खुणा असलेल्या जमिनीवर व्यवहार करताना तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे खूप महत्त्वाचे आहे .

---

NH, P आणि PR – विशेष खुणा

• NH (Non-Heritable) – ही जमीन वारसाहक्काने हस्तांतरित करता येत नाही, बहुतेकदा सरकारी किंवा वन विभागाशी संबंधित

• P – जमिनीवर ‘पिक’ किंवा ‘पिका’ हक्क नाही, शासकीय परवानगी आवश्यक

• PR (Purchase Register) – जमीन खरेदीद्वारे मिळालेली आणि अधिकृत नोंदीत नोंदवलेली आहे, यामुळे जमीन clear title मानली जाते

---

जमिनीच्या स्वरूपाच्या खुणा

• K – खेतीयोग्य जमीन

• N – नॉन-अग्रिकल्चरल (शहरी, व्यापारी किंवा औद्योगिक वापर)

• F – Forest / वनजमीन

याशिवाय SC/ST, VJNT, OBC सारख्या आरक्षित जमिनींसाठी स्वतंत्र खुणा असतात. ZP/GP – जिल्हा परिषद/ग्रामपंचायतीकडून मालकी दर्शवणाऱ्या नोंदी देखील महत्त्वाच्या आहेत .

---

कोणत्या खुणा तपासाव्यात?

• सातबाऱ्यातील “विवरण 2” भाग सर्वात महत्वाचा

• फेरफार क्रमांक, तारीख आणि कारण पाहणे आवश्यक

• R, D, NH अशा खुणा दिसल्यास व्यवहार करण्यापूर्वी ताबडतोब चौकशी

• H1, NH, PR असलेल्या जमिनी खरेदी करताना तलाठी/पटवारीकडून सातबारा व आठ-अ उताऱ्याच्या नोंदी तपासा

---

कायदेशीर सल्ला घेणे गरजेचे

• सातबाऱ्यावरील खुणा नीट समजून घेतल्यास भविष्यातील कायदेशीर अडचणी टळतात

• जमीन व्यवहार सुरक्षित आणि पारदर्शक बनतो

• तज्ज्ञांचा सल्ला घेतल्यास कोणत्याही प्रकारच्या जोखमीपासून बचाव होतो

---

निष्कर्ष

सातबारा उताऱ्यावरील खुणा म्हणजे तुमच्या जमिनीचे ओळखपत्र आहे. H1, NH, PR, R, D या खुणा लक्षात घेऊन व्यवहार केले तर भविष्यात अडचणी येणार नाहीत. जमिनीच्या नोंदी नीट तपासणे हे प्रत्येक जमिनदाराचे जबाबदारीचे काम आहे .

Social Media Tip: या माहितीचा फायदा तुम्ही मित्र, नातेवाईक आणि जमीन व्यवहार करणाऱ्यांसोबत शेअर करा. व्हायरल करा, लोकांना जागरूक बनवा!

#7Over12 #SATABARA #LandRecords #LegalTips #PropertyCheck #MetroNews #StayAlert #LandOwnership