मुंबई :
दरवर्षी 26 नोव्हेंबर हा दिवस ‘संविधान दिन’ म्हणून साजरा केला जातो. या दिवशी भारतीय राज्यघटनेचा अवलंब करण्यात आला. बाबासाहेब आंबेडकरांनी देशाची राज्यघटना लिहिली हे सर्वश्रुत आहे. मात्र, राज्यघटनेचा मसुदा तयार करण्यासाठी तयार झालेल्या संविधान समितीत देशभरातील 15 महिलांचा समावेश होता. या प्रमुख महिलांबद्दल जाणून घेणे मनोरंजक असेल. संविधान दिन विशेष १ 15 महिला ज्याने भारतीय राज्यघटनेचा मसुदा तयार केला.
सध्याची राज्यघटना २ November नोव्हेंबर १ 9 Constitution formal रोजी औपचारिकरित्या संविधान सभेने स्वीकारली. २ January जानेवारी, १ 50 .० रोजी याची अंमलबजावणी झाली. भारतीय घटनेत सर्व वर्गाच्या हितासाठी अनेक तरतुदी आहेत. त्यात सर्वोच्च न्यायालयाच्या वेगवेगळ्या स्पष्टीकरणांद्वारे बदलत्या परिस्थितीनुसार विविध अधिकारांचा समावेश आहे.
बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या १२th व्या जयंतीनिमित्त सामाजिक न्याय मंत्रालयाने २ November नोव्हेंबर २०१ 2015 हा दिवस ‘संविधान दिन’ म्हणून साजरा करण्याच्या केंद्र सरकारच्या निर्णयाबाबत अधिसूचना जारी केली. घटनात्मक मूल्यांसाठी नागरिकांमध्ये आदराची भावना निर्माण करण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो.
राज्यघटनेत महिला आघाडीवर आहेत:
राज्यघटनेचे प्रारूप तयार करण्यात स्वातंत्र्यसेनानी आणि प्रथम महिला राज्यपाल सरोजिनी नायडू यांचेही मोलाचे योगदान आहे. त्यांना ‘नाईटिंगेल ऑफ इंडिया’ ही पदवी देण्यात आली. सामाजिक कार्यकर्ते अम्मू स्वामीनाथन देखील मतदार संघात सहभागी होणार्‍या अग्रणी महिलांपैकी एक आहेत. स्वामीनाथन यांनी समाजसेवक म्हणून आपले आयुष्य व्यतीत केले.
सुधारक, समाजसेवक, शिक्षक आणि स्वातंत्र्यसैनिक म्हणून देशाचे बहुआयामी व्यक्तिमत्त्व हंसा मेहता या सभेचा भाग होते. त्यांच्यासमवेत दुर्गाबाई देशमुख देखील संविधान सभाच्या सदस्या होत्या. देशमुख हे स्वातंत्र्यसैनिक आणि सुधारक कार्यकर्ते म्हणून ओळखले जाणारे वकील होते.
मुस्लिम समुदायाच्या वतीने बेगम एजाज रसूल ही एकमेव संविधान सभा सदस्य होती. रसूल हा त्या काळातील एक प्रसिद्ध राजकीय तज्ञ होता. नंतर त्यांनी बरीच महत्त्वाची पदे भूषवली. स्वातंत्र्यसैनिक आणि खासदार अ‍ॅनी मस्करेन यांनी देखील संविधान सभामध्ये काम केले.
अनुसूचित जाती आणि जमातींचा आवाज मजबूत करणारे दक्षयानी वलयुद्धन हे देखील विधानसभेचे सदस्य होते. नंतर ती खासदार झाल्या. ओडिशाचे प्रतिनिधीत्व करीत मालतीदेवी चौधरी हे देखील विधानसभेच्या सदस्य होते.
सुप्रसिद्ध स्त्रीवादी, सुधारक लीला रॉय देखील संविधान सभा सदस्य होत्या. देशातील सुप्रसिद्ध राजकारणी राजकन्या अमृत कौरसुद्धा या यादीमध्ये आहे. देशाच्या पहिल्या केंद्रीय मंत्री विजय लक्ष्मी पंडित आणि स्वातंत्र्यसेनानी रेणुका राय यांची नावे देखील मतदार संघातील सदस्यांमध्ये होती.
देशातील पहिली महिला मुख्यमंत्री सुचेता कृपलानीही मतदार संघात सहभागी झाली होती. स्वातंत्र्य सेनानी पूर्णिमा बॅनर्जी, जे स्वातंत्र्य चळवळीत मोठ्या प्रमाणात सहभागी होते, त्यांनी संविधानसभा मध्ये देखील सक्रिय होता.