‘डिजिटल हेल्थ कार्ड’ कशाप्रकारे करणार काम, जाणून घ्या सर्वकाही.
आधारकार्डाप्रमाणे तयार होणार तुमचे 'डिजिटल हेल्थ कार्ड'
ऋषिकेश राऊत
अहमदनगर (प्रतिनिधी) :-
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सोमवारी डिजिटल हेल्थ मिशन (PM-DHM) लाँच केले. डिजिटल हेल्थ मिशन हे मोदी सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी योजनांपैकी एक आहे. पंतप्रधान मोदींनी गेल्यावर्षी 15 ऑगस्ट रोजी लाल किल्ल्यावरुन केलेल्या भाषणात आयुष्मान भारत डिजिटल मिशनच्या पायलट प्रोजेक्टची घोषणा केली होती. त्यानंतर सहा केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये ही योजना राबवण्यात आली. आता आयुष्मान भारत प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजनेच्या (AB PM-JAY) तिसऱ्या वर्धापन दिनानिमित्त राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरण (NHA) द्वारे आयुष्मान भारत डिजिटल मिशनला राष्ट्रीय स्तरावर प्रारंभ झाला आहे.
पंतप्रधान डिजिटल आरोग्य मिशनमध्ये प्रत्येक व्यक्तीला 14 क्रमांकांचा एक युनिक हेल्थ आयडी दिला जाईल. हा क्रमांक संबंधित व्यक्तीला हेल्थ आयडी असेल. व्यक्तीच्या आरोग्याशी संबंधित सर्व माहिती राष्ट्रीय आरोग्य आयडीमध्ये दिली जाईल. हेल्थ आयडीच्या मदतीने नागरिकांच्या आरोग्य नोंदी त्यांच्या संमतीने मिळवता येतील.
जन धन, आधार आणि मोबाईल (जेएएम) ट्रिनिटी आणि सरकारच्या इतर डिजिटल उपक्रमांवर आधारित, पीएम डिजिटल हेल्थ मिशनमधील डेटा, माहिती आणि पायाभूत सेवांच्या आधारावर एक ऑनलाइन व्यासपीठ तयार केले जाईल. या डिजिटल प्रणालीमध्ये आरोग्याशी संबंधित वैयक्तिक माहितीची सुरक्षा, गोपनीयता आणि गोपनीयतेची काळजी घेतली जाईल.
10.74 कोटी गरीब कुटुंबांना वर्षाला पाच लाख रुपये
सुमारे तीन वर्षांपूर्वी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना सुरू केली, ज्याला आयुष्मान भारत असेही म्हटले जाते. सरकारच्या राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरणाच्या (एनएचए) वेबसाइटनुसार, ही जगातील सर्वात मोठी आरोग्य विमा योजना आहे. यामध्ये 10.74 कोटीहून अधिक गरीब कुटुंबांना (सुमारे 50 कोटी लाभार्थी) प्रति कुटुंब 5 लाख रुपयांचे आरोग्य संरक्षण मिळते.
हेल्थ आयडी मोफत आणि ऐच्छिक
हे युनिक हेल्थ कार्ड मोफत आणि ऐच्छिक स्वरुपाचे असेल. हेल्थ आयडी व्यक्तीचे मूलभूत तपशील आणि मोबाईल नंबर किंवा आधार क्रमांक वापरून निर्माण केला जातो. वैयक्तिक आरोग्य नोंदी जोडल्या जाऊ शकतात आणि पाहिल्या जाऊ शकतात. यासाठी मोबाईल applicationप्लिकेशन, हेल्थकेअर प्रोफेशनल्स रजिस्ट्री (HPR) आणि हेल्थकेअर फॅसिलिटीज रजिस्ट्रीज (HFR) ची मदत घेतली जाईल.
या कार्डमध्ये संबंधित रुग्णाच्या प्रत्येक चाचणीचा, प्रत्येक आजाराचा तपशील, ज्या डॉक्टरांना ते दाखवण्यात आले आहे, घेतलेली औषधे आणि निदान यासंबंधीची सर्व माहिती उपलब्ध असेल. नवीन ठिकाणी रुग्णावर उपचार करताना ही माहिती अत्यंत उपयोगी ठरेल.
NDHM अंतर्गत आरोग्य ID विनामूल्य, ऐच्छिक आहे. आरोग्य डेटाच्या विश्लेषणाच्या मदतीने, राज्य आणि आरोग्य कार्यक्रमांचे अधिक चांगले नियोजन, अर्थसंकल्प आणि अंमलबजावणी केली जाईल, जी खूप उपयुक्त सिद्ध होईल.
आधारकार्डाच्या धर्तीवर नागरिकांना मिळणार युनिक हेल्थ कार्ड
डिजिटल हेल्थ मिशन अंतर्गत सरकार प्रत्येक व्यक्तीचे एक युनिक आरोग्य कार्ड बनवणार आहे. हे कार्ड पूर्णपणे डिजिटल असेल जे दिसायला आधार कार्डसारखे असेल. या कार्डवर तुम्हाला नंबर मिळेल, तुम्हाला आधार क्रमांकाप्रमाणे एक नंबर दिला जाईल. आरोग्य सुविधा आणि योजनांचा लाभ घेताना या क्रमांकाद्वारे संबंधित व्यक्तीची ओळख पटवली जाईल. या क्रमांकाद्वारे डॉक्टरांना संबंधित व्यक्तीची वैद्यकीय पार्श्वभूमी एका क्लिकवर उपलब्ध होईल. तसेच व्यक्तीला कोठे उपचार मिळाले हे कळेल. त्या व्यक्तीच्या आरोग्याशी संबंधित प्रत्येक माहिती या अनोख्या आरोग्य कार्डमध्ये नोंदवली जाईल. या कार्डचा फायदा असा होईल की रुग्णाला त्याच्यासोबत प्रचंड फाईल्स बाळगाव्या लागणार नाहीत.
डॉक्टर किंवा हॉस्पिटल रुग्णाचा युनिक हेल्थ आयडी बघेल आणि त्याचा सर्व डेटा काढतील. त्या आधारावर पुढील उपचार सुरू केले जाऊ शकतात. व्यक्तीला कोणत्या सरकारी योजनांचा लाभ मिळतो हे देखील हे कार्ड सांगेल. आयुष्मान भारत अंतर्गत उपचाराच्या सुविधांचा लाभ रुग्णाला मिळतो की नाही, हे या अनोख्या कार्डाद्वारे कळेल.
काय आहे राष्ट्रीय आरोग्य योजना?
‘डिजिटल इंडिया’ योजनेअंतर्गत, केंद्र सरकारने राष्ट्रीय डिजिटल आरोग्य अभियान सुरू केले आहे. या मोहिमेचा उद्देश आरोग्य क्षेत्रातील लोकांना जागरूक करणे आणि त्यांना आरोग्य अभियानाशी जोडणे हा आहे. यासोबतच देशातील प्रत्येक व्यक्तीला उत्तम आरोग्य सुविधा पुरवाव्या लागतील. सरकारला यासाठी तंत्रज्ञानाचा जास्तीत जास्त वापर करायचा आहे. युनिक हेल्थ कार्डची सुविधा पूर्णपणे ऑनलाईन असेल. या उपक्रमाला डिजिटल हेल्थ मिशन असे नाव देण्यात आले आहे.
युनिक हेल्थ कार्डचा कसा फायदा होणार?
युनिक हेल्थ आयडी अंतर्गत सरकार प्रत्येक व्यक्तीचा आरोग्याशी संबंधित डेटाबेस तयार करेल. या आयडीसह, त्या व्यक्तीचे वैद्यकीय रेकॉर्ड केले जाईल. या आयडीच्या मदतीने एखाद्या व्यक्तीचे संपूर्ण वैद्यकीय रेकॉर्ड पाहिले जाऊ शकते. जर ती व्यक्ती डॉक्टरकडे गेली तर तो त्याचा आरोग्य आयडी दाखवेल.
या आयडीवरुन संबंधित रुग्णावर यापूर्वी कोणते उपचार केले गेले, कोणत्या डॉक्टरांचा सल्ला घेतला गेला आणि कोणती औषधे आधी दिली गेली, असा सर्व तपशील उपलब्ध होईल. एखादी व्यक्ती कोणत्या वर्गात येते आणि त्याची आर्थिक स्थिती काय आहे याची माहिती सरकारला डेटाबेसमधून मिळेल. त्याच आधारावर सरकार अनुदानाचा लाभ इत्यादी देण्यास सक्षम असेल.
हेल्थ कार्डमध्ये कोणत्या गोष्टींचा समावेश?
सर्वप्रथम, ज्या व्यक्तीचा आयडी तयार होईल त्याच्याकडून मोबाईल नंबर आणि आधार क्रमांक घेतला जाईल. या दोन नोंदींच्या मदतीने एक युनिक आरोग्य कार्ड तयार केले जाईल. यासाठी, सरकार एक आरोग्य प्राधिकरण तयार करेल, जे वैयक्तिक डेटा गोळा करेल. ज्या व्यक्तीचे आरोग्य ओळखपत्र बनवायचे आहे त्याचे आरोग्य रेकॉर्ड गोळा करण्यासाठी आरोग्य प्राधिकरणाकडून परवानगी दिली जाईल. या आधारावर पुढील काम केले जाईल. सार्वजनिक रुग्णालय, सामुदायिक आरोग्य केंद्र, आरोग्य आणि निरोगी केंद्र किंवा राष्ट्रीय आरोग्य इन्फ्रास्ट्रक्चर रजिस्ट्रीशी संलग्न असलेले आरोग्य सेवा प्रदाता एखाद्या व्यक्तीचे आरोग्य आयडी तयार करू शकतात. तुम्ही https://healthid.ndhm.gov.in/register येथे तुमच्या स्वतःच्या नोंदी नोंदवून तुमचा हेल्थ आयडी तयार करू शकता.